۱۵ نشانه سرطان را بشناسید
بيشتر دردها دليل وجود سرطان نيستند. دردهايي كه مداوم هستند و به دلايل نامشخص ايجاد ميشوند حتما بايد تحت بررسي قرار گيرند.
در اين شرايط پزشك سابقه خانوادگي شما را بدقت بررسي ميكند و براساس آن اطلاعات تصميم بگيرد كه چه آزمايشاتي براي شما لازمتر است. در اين ميان برخي معتقدند سرطان بيمارياي است كه بيشتر در افراد سالخورده ايجاد ميشود. هرچند بيشتر وقتها حق با آنهاست، اما خيلي از افراد جوان هم به سرطان مبتلا ميشوند. تحقيقات و مطالعات نشان ميدهد خانمها در مقابل چكاپهاي منظم و آزمايشات سرطان نسبت به آقايان حساستر و مراقبتر هستند.
آنها معمولا خيلي بيشتر هم نسبت به نشانههاي بيماري نگران ميشوند. اما هميشه هم اينطور نيست. براي مثال خانمهاي جوانتر خيلي از علائمي را كه ميتواند نشانه سرطان باشد، ناديده ميگيرند. البته خيلي از خانمها از آقايان هم در انكار بيماري ماهرتر هستند. اينها كساني هستند كه عمدا علائم و نشانههاي سرطان را ناديده ميگيرند.
البته هميشه هم مساله انكار بيماري نيست. در بعضيها يك باور فرهنگي وجود دارد كه تصور ميكنند سرطان بيماري لاعلاج است به همين خاطر لزومي نميبينند كه براي درمان مراجعه كنند، در حالي كه حرف زدن در مورد مسائل نگرانكننده نبايد باعث واكنش منفي از سوي افراد شود.
نبايد اين حس به افراد القا شود كه بايد به دنبال هر نشانه كوچكي باشند. به همين دليل در ادامه ۱۵ مورد از متداولترين علائم سرطان كه بايد حتما جدي گرفته شوند را برايتان معرفي ميكنيم كه ديگر هر مشكل كوچكي باعث نگراني شما نشود.
كاهش وزن بدون دليل: خيلي از خانمها بدشان نميآيد كه بدون هيچ سعي و تلاش وزنشان را پايين بياورند. اما كاهش وزن بيدليل (مثلا ۵ كيلو در ماه بدون بالا بردن فعاليت بدني يا رژيم غذايي) حتما بايد مورد چكاپ قرار گيرد. كاهش وزن بيدليل نشانه سرطان است مگر اينكه خلاف آن ثابت شود. همچنين ميتواند نشانه مشكل ديگري مثل پركاري تيروئيد نيز باشد. پزشكتان بايد آزمايشاتي براي چك كردن وضعيت تيروئيدتان انجام داده و سيتياسكني از بقيه اندامهاي بدن هم تهيه كند. پزشك بايد تكتك احتمالات را بررسي كند.
نفخ كردن: نفخ كردن ميتواند يكي ديگر از علائم سرطان باشد كه خيلي از خانمها به آن مبتلا هستند و البته ميتواند نشانه سرطان تخمدان باشد. ساير علائم سرطان تخمدان عبارتند ازدرد شكم يا لگن، احساس سيري زودرس (حتي وقتي هيچ غذايي نخوردهايد) و مشكلات ادرار. اگر اين نفخ كردن هر روز براي فرد اتفاق بيفتد و براي چند هفته فرد را آزار دهد، حتما بايد با پزشكتان مشورت كنيد. در اين شرايط پزشك آزمايش خون، سيتياسكن و ساير آزمايشات لازم را براي شما انجام ميدهد.
تغييرات در سينه: بيشتر خانمها سعي ميكنند سينههاي خود را از نظر احتمال وجود غده بررسي كنند. اما اين تنها نشانه براي سرطان سينه نيست. قرمز و ضخيم شدن پوست سينه ميتواند يك نشانه نادر و شديد سرطان سينه باشد، در ضمن سرطان سينه التهابي هم بايد مورد آزمايش قرار گيرد. اگر جوش يا دانهاي روي پوست سينهتان مشاهده كرديد كه بيشتر از يك هفته دوام پيدا كرد، حتما بايد به پزشك مراجعه كنيد. همچنين اگر ظاهر نوك سينههايتان تغيير كرد يا ترشحاتي غيرعادي مشاهده كرديد، به پزشك مراجعه كنيد. در واقع تغيير در وضعيت ظاهر سينهها، نشانه بسيار نگران كنندهاي است.
خونريزي غيرعادي: خانمهايي كه هنوز به يائسگي نرسيدهاند خيليوقتها به خونريزيهاي زودتر از زمان عادت ماهيانه بيتوجهي ميكنند. اما خونريزي بين زمان عادت ماهيانه بخصوص وقتي عادت ماهيانه منظم است، نياز به آزمايش و بررسي دارد. خونريزي بعد از رسيدن به يائسگي ميتواند نشانه سرطان رحم باشد، بنابراين پزشك بايد بدقت سابقه خانوادگي شما را بررسي و برحسب زمان خونريزي و ساير علائم، آزمايش فراصوت يا بيوپسي برايتان تجويز كند.
تغييرات پوستي: خيلي از ما خالهايمان را بدقت بررسي ميكنيم، چرا كه ميدانيم هر نوع تغيير در تعداد و اندازه آنها ميتواند يكي از نشانههاي سرطان پوست باشد. اما بايد تغيير در رنگدانه پوست را هم جدي بگيريم. همچنين اگر يكدفعه دچار خونريزي يا ورقه ورقه شدن پوست شديد حتما بايد به پزشك متخصص نشان دهيد.
بروز مشكل در بلع: اگر در قورت دادن مشكل داريد، احتمالا رژيم غذاييتان را تغيير دادهايد. پس جويدن چندان برايتان دشوار نيست. احتمالا بيشتر از سوپ، غذاهاي مايع يا محلولهاي پروتئيني استفاده ميكنيد. اما اين مشكل در قورت دادن ميتواند نشانه سرطان gi باشد مثل مري. پزشكتان بايد بدقت سابقه خانوادگي شما را بررسي كرده و آزمايشاتي مثل راديولوژي سينه يا تست gi انجام دهد.
وجود خون در مدفوع: اگر در ادرار يا مدفوعتان خون مشاهده كرديد به هيچ وجه تصور نكنيد كه حتما از بواسير باشد، بلكه ميتواند نشانه سرطان روده باشد. پزشك بايد سوالاتي از شما بپرسد و آزمايشاتي مثل كلونوسكوپي برايتان انجام دهد. همچنين بالا آوردن خون موقع سرفه كردن هم بايد بدقت بررسي شود. البته اگر اين اتفاق يكبار بيفتد ممكن است خطر جدي نباشد اما در صورت تكرار حتما بايد به پزشك مراجعه كنيد.
درد شكم و افسردگي: خانمهايي كه دچار درد در ناحيه شكم و احساس افسردگي به طور همزمان ميشوند نياز به چكاپ دارند. برخي محققان رابطه بين افسردگي و سرطان لوزالمعده را پيدا كردهاند كه هنوز چندان شناخته شده نيست.
سوءهاضمه: بيشتر خانمهايي كه حاملگي را تجربه كردهاند انواع و اقسام مشكلات گوارشي كه با بالا رفتن وزن برايشان اتفاق افتاده بود را به خاطر دارند. اما بروز مشكلات گوارشي و سوءهاضمه بدون هيچ دليل مشخص ميتواند خطرناك و نشانه زودهنگام سرطان مري، معده يا گلو باشد. بنابراين پزشك بايد سابقه خانوادگي شما را بدقت بررسي كند و قبل از انتخاب آزمايشات لازم براي شما، سوالاتي در مورد سوءهاضمهتان بپرسد.
عفونت دهاني: همه افراد بخصوص سيگاريها بايد بدقت مراقب لكههاي سفيدي كه درون دهان يا روي زبانشان ايجاد ميشوند، باشند. بيشتر اين لكهها ميتوانند نشانههاي اوليه نوعي از سرطان باشند كه ميتوانند منجر به سرطان دهان شود. از دندانپزشك يا پزشكتان بخواهيد بدقت وضعيت را بررسي كنند و درمورد درمان آن تصميم بگيرند.
درد: با بالا رفتن سن، شكايت افراد از درد بيشتر ميشود، اما درد ميتواند نشانه زودرسي از برخي سرطانها هم باشد، گرچه بيشتر دردها دليل وجود سرطان نيست. دردهايي كه مداوم هستند و به دلايل نامشخص ايجاد ميشوند حتما بايد مورد بررسي قرار گيرند. پزشكتان بايد سابقه خانوادگي شما را بدقت بررسي كرده و براساس آن اطلاعات تصميم بگيرد كه چه آزمايشاتي براي شما لازمتر است.
تغيير در گرههاي لنفاوي: اگر غده يا برآمدگي روي گرههاي لنفاوي خود در زيربغل يا گردنتان مشاهده كرديد، لازم است با دقت علت ايجاد آن بررسي شود. اگر يكي از گرههاي لنفاويتان بتدريج بزرگتر ميشوند حتما بايد به پزشك مراجعه كنيد. در اين شرايط پزشك شما را معاينه خواهد كرد و دليل بزرگ شدن غده لنفي را بررسي خواهد كرد. همچنين ممكن است برايتان نمونهبرداري از خون (بيوپسي) انجام دهد.
تب: اگر افزايش حرارت بدن و بروز تب در شما به دليل آنفلوآنزا يا ساير بيماريها نيست، ممكن است در صورت تداوم نشانهاي از سرطان باشد. تب معمولا زماني كه سرطان از نقطه اصلي خود گسترش پيدا كرده باشد اتفاق ميافتد، اما ميتواند نشانه سرطان خون هم باشد. ساير نشانههاي سرطان عبارتند از زرد شدن پوست بدن يا تغيير در رنگ مدفوع. پزشك بايد شما را تحت معاينه دقيق فيزيكي قرار دهد و سابقه دارويي شما را بدقت بررسي كند و سپس آزمايشاتي مثل راديولوژي، سيتياسكن، امآرآي و ساير آزمايشات را برايتان انجام دهد.
خستگي: خستگي نيز يكي ديگر از علائم مبهم سرطان است. اين مشكل ميتواند بعد از پيشرفت سرطان اتفاق بيفتد، اما ممكن است ابتداي سرطانهايي مثل لوكمي (سرطان خون) يا برخي سرطانهاي روده هم ايجاد شود.
سرفه مداوم: سرفه معمولا با سرماخوردگي، آنفلوآنزا و حساسيتها همراه است و همچنين ميتواند يكي از عوارض جانبي برخي داروها نيز به حساب آيد. اما سرفههاي مداوم سرفههايي كه بيش از ۳ تا ۴ هفته به طول انجامد به هيچ وجه نبايد ناديده گرفته شوند. در اين شرايط پزشكتان بايد سابقه خانوادگي شما را بدقت بررسي كند، وضعيت گلو و ريههايتان را معاينه كرده و آزمايشاتي مثل راديولوژي برايتان انجام دهد.
:: توصيههاي ضدِ سرطاني ::
سيگار را ترك كنيد: كشيدن سيگار نه تنها ميتواند احتمال ابتلا به سرطان ريه را افزايش دهد، بلكه سبب ابتلا به سرطان دهان، كليه و پانكراس (لوزالمعده) نيز ميشود. بنابر اين اگر آماده نيستيد كه سيگار را براي هميشه ترك كنيد، حداقل ميزان مصرف خود را كاهش دهيد تا خطر ابتلا به انواع سرطانها كاهش يابد.
مصرف غلات را افزايش دهيد: مصرف ۲ واحد يا بيشتر غلات غني و كامل در طول روز ميتواند تا ۴۰ درصد احتمال ابتلا به سرطان پانكراس و ۵۰درصد احتمال ابتلا به سرطان پستان را كاهش دهد. بررسيها همچنين حاكي از اين موضوع است كه فيبر موجود در غلات ميتواند از شما دربرابر ابتلا به سرطان كولوركتال حفاظت كند.
وزنتان را پايين بياوريد: ثابت شده كه بين اضافه وزن و ابتلا به ۶ نوع سرطان متفاوت از جمله سرطان سينه و كولون (روده) رابطه نزديكي وجود دارد. در ضمن جالب است بدانيد افراد چاقي كه به سرطان مبتلا ميشوند، كمتر از سايرين به درمانها جواب ميدهند.
ورزش كنيد: ورزش كردن نه تنها به كنترل وزن، بلكه به پيشگيري از ابتلا به انواع سرطانها هم كمك ميكند، حتي تا حدي ميتواند براي افرادي كه نميتوانند سيگارشان را ترك كنند هم مفيد باشد.
مصرف آنتياكسيدانها را افزايش دهيد: مصرف ميوه و سبزيجات نه تنها به كنترل وزن كمك ميكند، بلكه به دليل فيتوكميكالها و آنتياكسيدانهايي كه دارند ميتوانند از ابتلاي فرد به سرطان هم پيشگيري كنند.
سير بخوريد: اگرچه مصرف سير و پياز باعث ايجاد بوي بد دهان ميشود، اما تحقيقات نشان ميدهد سبزيجات اين خانواده ميتواند احتمال ابتلا به سرطان مغز استخوان، تخمدان، كليه و... را كاهش دهد.
از پوست خود در برابر آفتاب محافظت كنيد: مواجهه طولاني مدت با نور آفتاب ميتواند احتمال ابتلا به سرطان پوست را افزايش دهد. برخلاف تصورات عمومي، برنزه كردن چه به روش طبيعي و چه سولاريوم بيخطر نيست. سعي كنيد هر زمان از منزل خارج ميشويد، ضدآفتاب با SPF مناسب استفاده كنيد و اگر براي طولاني مدت بيرون ميمانيد، عرق كرديد يا به شنا رفتيد، هر چند ساعت يكبار كرم خود را تجديد كنيد.
تخممرغ بخوريد: بررسيهاي اخير پژوهشگران نشان ميدهد مصرف تخممرغ ميتواند از ابتلا به سرطان سينه پيشگيري كند. محققان ميگويند زناني كه در هفته ۶ عدد تخممرغ مصرف ميكنند، ۴۴درصد در مقايسه با زناني كه ۲ عدد يا مقدار كمتري در هفته تخم مرغ ميخورند، كمتر به سرطان سينه مبتلا ميشوند. دليل اين موضوع نيز وجود مادهاي به نام كولين در زرده تخم مرغ است.
ويتامين D مصرف كنيد: درست است كه مصرف اين ويتامين نميتواند از ابتلا به همه سرطانها پيشگيري كند، اما طبق بررسيها ميتواند احتمال ابتلا به سرطان سينه و كولون را كاهش دهد. ويتامين D در نور آفتاب و برخي ماهيهاي چرب وجود دارد.